Η πρόληψη της τερηδόνας στα παιδιά
Η τερηδόνα είναι μια χρόνια νόσος που προσβάλει τα δόντια από τη νηπιακή κιόλας ηλικία και προκαλεί τη σταδιακή διάλυσή τους. Δημιουργείται από τη δράση των οξέων που παράγονται κατά τον μεταβολισμό των τροφών από τα μικρόβια που βρίσκονται στο στόμα μας.
Η πρόληψη και η αναχαίτιση της τερηδόνας είναι κρίσιμης σημασίας και πρέπει οπωσδήποτε να ξεκινά νωρίς στην ηλικία του παιδιού, προτού οδηγήσει σε κοιλότητες ΄χαλάσματα΄ που απαιτούν επεμβατικές θεραπείες όπως σφράγισμα, απονεύρωση, ακόμα και εξαγωγή δοντιού.
Η πρόληψη της τερηδόνας μπορεί να επιτευχθεί με την καθοδήγηση του οδοντιάτρου και την αγαστή συνεργασία του με τους γονείς και το παιδί.
Τα όπλα που έχουμε στη φαρέτρα μας για την πρόληψη της τερηδόνας είναι τα εξής:
- Εκπαίδευση καλής στοματικής υγιεινής από τον οδοντίατρο και επιτήρηση από τον γονιό
- Το βούρτσισμα πρέπει να γίνεται τουλάχιστον δύο φορές την ημέρα (πρωί –βράδυ) μετά από το φαγητό.
- Είναι απαραίτητο το παιδί να πλένει τα δόντια του όσο το δυνατόν πιο σωστά με τις ειδικές παιδικές οδοντόβουρτσες, με μια συγκεκριμένη σειρά κάθε μέρα που θα το βοηθά να μην παραλείπει δόντια και οδοντικές επιφάνειες.
- Για τα μπροστινά δόντια, δείξτε του να κινεί την οδοντόβουρτσα κυκλικά από τα ούλα προς τα δόντια, ενώ για το πίσω μέρος των δοντιών του καλό είναι να μάθει να χρησιμοποιεί την οδοντόβουρτσα κάθετα.
- Όσο αφορά στην οδοντόκρεμα, συνιστάται η χρήση φθοριούχου οδοντόκρεμας σε όλα τα παιδιά, με χρόνο έναρξης την εμφάνιση του πρώτου δοντιού, αλλά με ελάχιστη ποσότητα: μέγεθος κόκκου ρυζιού για παιδιά κάτω των 3 ετών και μέγεθος μπιζελιού για παιδιά ηλικίας 3 έως 6 ετών. Οι γονείς θα πρέπει να μάθουν στο παιδί να μην καταπίνει την οδοντόκρεμα, όχι μόνο για το φθόριο αλλά και για άλλες χημικές ουσίες που περιέχει και μπορεί να μην κάνουν καλό στον οργανισμό.
- Όσο το παιδί μεγαλώνει και εξοικειώνεται με το βούρτσισμα, θα πρέπει να εξασκηθεί και στη χρήση του νήματος και των μεσοδόντιων βουρτσακίων, με σκοπό πλέον την ολοκληρωμένη στοματική υγιεινή.
- Χρήση φθοριούχων στο σπίτι ή το ιατρείο
Το φθόριο έχει ισχυρή αντιτερηδονογόνο δράση για αυτό και χρησιμοποιείται ευρέως στην πρόληψη της τερηδόνας. Η χρήση του μπορεί να είναι συστημική , τοπική, ή μέσω φθοριούχου διαλύματος. Σε κάθε περίπτωση ο οδοντίατρος είναι εκείνος που θα πρέπει να προσδιορίσει τη σωστή δόση φθορίου και τον κατάλληλο τύπο προϊόντος που θα πρέπει να λάβει το παιδί, σε συνάρτηση με τη φθορίωση του πόσιμου νερού της περιοχής. Η ηλικία , επίσης, του παιδιού και ο τερηδονικός του κίνδυνος θα διαμορφώσουν τη στρατηγική που θα ακολουθηθεί.
- Προληπτικές εμφράξεις οπών- σχισμών (sealants)
Τα sealants πραγματοποιούνται στο ιατρείο, στις μασητικές επιφάνειες των πίσω δοντιών, όπου τα ποσοστά εμφάνισης τερηδόνας είναι υψηλά, με σκοπό να τις προστατεύσουν.
Μπορούν να τοποθετηθούν απλά και ανώδυνα στα δόντια που μόλις έχουν ανατείλει στο στόμα και έχουν βαθιές οπές και σχισμές που ανατομικά καθιστούν τα δόντια ευάλωτα στην τερηδόνα.
Η επανεξέταση των sealants είναι απαραίτητη μία φορά τον χρόνο με σκοπό να ελεγχθεί η ακεραιότητά τους και να αποκατασταθούν εκείνα που ίσως έχουν φθαρεί.
- Διαμόρφωση καλών συνηθειών διατροφής
Οι γονείς θα πρέπει να ενημερωθούν από τον οδοντίατρο για το ποιες τροφές προκαλούν τερηδόνα και να διαμορφωθεί μια διατροφή για το παιδί με βάση το ιατρικό και οδοντιατρικό του ιστορικό. Μεγάλη σημασία πρέπει να δοθεί στο είδος των υδατανθράκων και τη συχνότητα κατανάλωσής τους μεταξύ των κυρίως γευμάτων. Mην ξεχνάμε ότι πρέπει να αποφεύγουμε τροφές και ποτά που έχουν μεγάλη περιεκτικότητα σε ζάχαρη και επιλέγουμε τροφές που περιέχουν τα απαραίτητα συστατικά για την ανάπτυξη των παιδιών.
Όλα τα παραπάνω μέτρα πρόληψης πρέπει να χρησιμοποιούνται συνδυαστικά στα πλαίσια ενός προληπτικού προγράμματος που διαμορφώνεται από τον οδοντίατρο με βάση τις ανάγκες του παιδιού. Έτσι, θα μπορέσει να διατηρήσει από νωρίς έναν υγιή τρόπο ζωής και κατ’ επέκταση μια υγιή οδοντοφυΐα σε όλη του τη ζωή.